Veelgestelde vragen over mantelzorg

Veelgestelde vragen over mantelzorg

Wat doet een mantelzorger?

Mantelzorgers zorgen onbetaald voor een langdurig of chronische zieke, gehandicapte of hulpbehoevende naaste. Dit kan een partner, ouder of kind zijn, of een ander familielid, vriend of kennis.

Anders dan vrijwilligers kiezen mantelzorgers er niet voor om te gaan zorgen. Het overkomt hen omdat ze een emotionele band hebben met degene die zorg nodig heeft. Volgens onderzoek verleent 1 op de 3 Nederlanders mantelzorg en 50% daarvan werkt meer dan 8 uur per week. Mantelzorg is dus een belangrijke factor in het leven van vele mensen.

Kan ik als mantelzorger een vergoeding krijgen?

Er is geen financiële vergoeding voor een mantelzorger vanuit de basis- of aanvullende verzekering.
Gemeentes hebben de wettelijke taak om de waardering van mantelzorgers vorm te geven (voorheen het Mantelzorgcompliment). Zij krijgen hiervoor, budget, dat zij naar eigen inzicht mogen inzetten om mantelzorgers te waarderen. Bent u mantelzorger en wilt u in aanmerking komen voor mantelzorgwaardering? Neem dan contact op met het Wmo-loket in de gemeente van degene voor wie u zorgt of bekijk hun website om te weten hoe zij mantelzorg waarderen.

Is er financiële hulp/subsidie voor mantelzorgers?

Als Mantelzorger kunt u te maken krijgen met verminderde inkomsten en extra kosten door de zorg die u verleent. U kunt tenslotte minder uren werken en maakt bijvoorbeeld reis- en telefoonkosten. Er zijn veel financiële regelingen die van invloed kunnen zijn op uw financiële situatie:

Mantelzorgwaardering

Gemeenten hebben budget om mantelzorgers te waarderen voor hun verdiensten. Dit budget kunnen zij zelf invulling geven. Denk bijvoorbeeld aan een financiële tegemoetkoming, kortingspas, waardering via groepsactiviteiten, bijvoorbeeld een evenement om mantelzorgers gezamenlijk in het zonnetje te zetten.

Extra kinderbijslag

Ouders van thuiswonende kinderen die ernstig ziek of gehandicapt zijn komen in aanmerking voor dubbele kinderbijslag. Het bedrag is bedoeld als bijdrage in de kosten van opvoeding en verzorging.

Reiskostenvergoeding

Sommige gemeenten vergoeden de reiskosten van mantelzorgers met een bijstandsuitkering. Informeer bij uw gemeente of en hoeveel reiskosten u vergoed kunt krijgen.
Sommige reiskosten zijn aftrekbaar van de belasting. Dat is het geval als:

  • Uw naaste langer dan een maand wordt verpleegd
  • De enkele reisafstand tussen uw woning en de plaats waar de zieke wordt verpleegd meer dan 10 kilometer is
  • U met deze naaste aan het begin van de ziekte een huishouden had

Is dit het geval, dan mag u 19 cent per kilometer aftrekken van de belasting. En dan mag u alle kosten voor openbaar vervoer en de taxikosten aftrekken. Behalve reiskosten zijn bijvoorbeeld de uitgaven voor bepaalde hulpmiddelen of extra uitgaven aftrekbaar. De regelingen kunnen per jaar veranderen. Kijk dit na op de website van de Belastingdienst.

Meereizen in het openbaar vervoer

Gratis meereizen met degene voor wie u zorgt kan met de OV-Begeleiderskaart. U kunt in aanmerking komen voor deze kaart als uw naaste epilepsie heeft, een visuele beperking, een psychische aandoening of een ernstige loopbeperking. Argonaut Advies beoordeelt de aanvragen. Argonaut geeft meer informatie over de Regeling OV-Begeleiderskaart.

Vergoeding vanuit het PGB

Uiteraard kunt u ook de zorgvrager vragen om een tegemoetkoming in de kosten die je maakt om de zorg te kunnen verlenen. Indien de zorgvrager beschikt over een PGB (persoonsgebonden budget) kan de mantelzorg uit het PGB betaald worden. Uiteraard moet u dan wel zorg verlenen waarvoor het PGB bedoeld is.

Vergoeding via zorgverzekeraar

Indien de zorgvrager een aanvullende verzekering heeft bij de zorgverzekeraar kan het zijn dat de zorgverzekeraar een tegemoetkoming in de mantelzorgkosten biedt. Informeer bij de betreffende zorgverzekeraar of dit van toepassing is.

Zorgkosten aftrekken van belasting

Zorgt u als mantelzorger voor een chronisch zieke of gehandicapte die bij u in huis woont, dan kunt u de zorgkosten voor deze persoon misschien aftrekken in uw aangifte inkomstenbelasting. Het gaat hier bijvoorbeeld om zorgkosten voor uzelf en/of uw (fiscale) partner. En om zorgkosten voor inwonende kinderen, ouders, broers en zussen, die van uw zorg afhankelijk zijn. Vooral bij lagere inkomens kan deze aftrek financieel erg aantrekkelijk zijn.
Deze kosten moeten dan wel verband houden met invaliditeit of ziekte. U mag geen kosten aftrekken waar u al een vergoeding voor krijgt uit uw zorgverzekering of de bijzondere bijstand. De Belastingdienst geeft meer informatie over aftrekken van zorgkosten.

Tegemoetkoming meerkosten

De persoon die u verzorgt kan in zijn of haar gemeente een beroep doen op een zogenaamde ‘Tegemoetkoming meerkosten’. Welke regelingen er zijn, verschilt per gemeente. Kijk daarom op de website van uw gemeente of neem contact op met het WMO-loket.

Naast mijn taken als mantelzorger heb ik ook een werkgever. Hoe kan ik dit combineren?

Het combineren van een betaalde baan en mantelzorg vraagt veel energie en vergt organisatietalent. Vergeet ook zeker uzelf en uw eigen gezin niet. Veel mantelzorgers voelen zich zwaar belast of zelfs overbelast. Hieronder geven we u een aantal tips om uzelf zoveel mogelijk te ontlasten.
Als er iemand in uw omgeving ziek is geworden kunt u afhankelijk van de situatie kortdurend of langdurend zorgverlof opnemen om diegene te verzorgen. Een werkgever mag dit alleen weigeren als het bedrijf daardoor in ernstige problemen komt. Een werkgever heeft hiervoor wel goede argumenten nodig.

Kortdurend zorgverlof

Per periode van 12 maanden kunt u maximaal 10 dagen kortdurend zorgverlof krijgen. Het verlof is gelijk aan ten hoogte 2 keer het gewerkte aantal uren van uw werkweek. Een werkgever is verplicht om minstens 70% van uw loon door te betalen. Ook bouwt u tijdens kortdurend zorgverlof vakantiedagen op. Een werkgever mag de dagen datu zorgverlof opneemt niet inhouden op uw vakantiedagen.

Langdurig zorgverlof

Langdurig zorgverlof dient minstens 2 weken van tevoren aangevraagd te worden bij de werkgever. Deze mag om aanvullende informatie vragen waaronder een doktersverklaring. Een werkgever moet binnen 1 week beslissen over uw verzoek. Indien hij dit niet doet gaat het verlof gewoon in. Als het verlof eenmaal is ingegaan kan de werkgever dit niet meer terugdraaien.
Bij langdurend zorgverlof gaat u tijdelijk in deeltijd werken. In een periode van 12 opeenvolgende weken kunt u de helft minder werken. In een jaar kunt u maximaal 6 keer de wekelijkse arbeidsduur opnemen. Voor parttimers geldt het verlof naar rato. In overleg met uw werkgever kunt u de manier waarop u het verlof wilt opnemen bespreken. U krijgt het aantal uren betaald dat u daadwerkelijk werkt. Let op! als u een periode volledig verlof opneemt krijgt u dit niet betaald. Tijdens langdurig verlof bouwt u vakantiedagen op, ook voor de uren dat u met verlof bent.
Afhankelijk van de CAO of uw personeelsregeling kunnen de afspraken afwijken. Zijn er geen afwijkende afspraken, dan geldt bovenstaande.

  • Probeer mantelzorg te delen met andere familieleden of vrienden. Indien dit niet mogelijk is probeer dan de zorg tijdelijk over te dragen. U kunt hiervoor beroepskrachten of vrijwilligers inschakelen (respijtzorg). Mogelijk wordt dit vergoed vanuit de WMO of door de zorgverzekeraar.
  • Roep de hulp in van een mantelzorgmakelaar om uzelf zoveel mogelijk te ontlasten van alle regeltaken. Denk hierbij aan administratieve taken, versturen van aanvraagformulieren voor medische hulpmiddelen etc.
  • Zorg dat u mensen om u heen verzameld met wie ui de zorgtaken kunt verdelen en kan praten.
  • Wanneer u de zorgtaken over meerdere mensen verdeelt is het verstandig om een zorgdagboek bij te houden. Zo is altijd iedereen op de hoogte van wie wat doet, welke afspraken er zijn gemaakt en hoe het met de zorgvrager gaat.
  • Zorg voor een noodplan. Mocht er onverwacht iets gebeuren kunt u hier altijd op terugvallen.
Zijn er hulpmiddelen beschikbaar die ik kan gebruiken tijdens de zorg?

Voor een aantal hulpmiddelen hebt u recht op een vergoeding. Lees hier via welke regelgevingen u mogelijk een vergoeding krijgt.

De thuiszorgwinkels van Medipoint hebben een ruim assortiment aan hulpmiddelen die de zorg voor uw naasten makkelijker maken. Via Ledenvereniging Thebe Extra krijgt u altijd 15% korting op deze hulpmiddelen.

Wat doet een mantelzorgmakelaar?

De mantelzorgmakelaar biedt professionele ondersteuning aan mantelzorgers door regeltaken over te nemen. De mantelzorger wordt zo minder belast. De mantelzorgmakelaar is meestal beter thuis in de zorgwereld dan de mantelzorger zelf en is HBO-opgeleid. De mantelzorgmakelaar staat ingeschreven in het landelijk Centraal Kwaliteitsregister van Mantelzorgmakelaars van de Beroepsvereniging voor Mantelzorgmakelaars (BMZM).
De mantelzorgmakelaar maakt in overleg met de mantelzorger een overzicht van diens taken. Naast de zorgtaken zijn dit ook de regeltaken en verplichtingen op het gebied van werk. Vervolgens wordt bekeken wat er geregeld moet worden om al deze taken te combineren en daarnaast tijd over te houden voor sociale contacten en ontspanning. Denk hierbij aan regelingen op het gebied van wonen, zorg, welzijn, inkomen, wet en regelgeving en verzekeringen.

Ik heb geen rijbewijs, maar mijn familielid moet naar het ziekenhuis. Wat nu?

U kunt in uw familie of kennissenkring informeren of er iemand is die kan helpen. Wellicht zijn er buren die kunnen rijden? U kunt een taxi bestellen, reizen per openbaar vervoer. Mogelijk kunt u de reiskosten naar het ziekenhuis vergoed krijgen van uw zorgverzekeraar of kunt u de kosten aftrekken bij uw belastingaangifte.
Ook kunt u informeren bij een vrijwilligersorganisatie of zij hulp kunnen bieden.

Kan ik in contact komen met andere mantelzorgers?

Via diverse steunpunten voor mantelzorg door het hele land kunt u in contact komen met lotgenoten en is er de mogelijkheid voor het volgen van een cursus of training.
Zoek een steunpunt bij u in de buurt.

Zijn er mogelijkheden de wereld van degene waar ik voor zorg te vergroten? (dagbesteding/vakantie)

Via ledenvereniging Thebe-extra bieden we leuke dagjes uit. Daarnaast zijn er talloze organisaties die activiteiten organiseren. Denk aan de lokale KBO’s, Stichting de Zonnebloem en Stichting Vier het leven.

Wat als ik met vakantie ga?

Er zijn tal van mogelijkheden om uw afwezigheid op te vangen. Zo kunt u een vervangende mantelzorger van Saar aan Huis inzetten als vervanger. Is uw zorgbehoevende naaste zelf ook toe aan vakantie? Zorghotel Merlinde in Breda biedt de warme zorg van thuis in de rustgevende ambiance van een luxe hotel.
Ook bij de WMO afdeling van de gemeenten kunt u een aanvraag doen voor een tijdelijke overname van de mantelzorg. Mogelijk wordt dit vergoed door de zorgverzekeraar.

Wat krijg ik vergoed voor vervangende mantelzorg bij VGZ?

Voor de vergoeding kijk op: https://www.vgz.nl/vergoedingen/mantelzorg. Wanneer u via een collectief van een patiënten-, ouderen of thuiszorgorganisatie bent verzekerd, geldt er een aanvullende vergoeding voor vervangende mantelzorg. Kijk hiervoor op: www.vgz.nl/zorgverzekering/altijd-welkom.

Wie mag de vervangende mantelzorg verlenen?

Een door VGZ gecontracteerde organisatie. Voor het aanvragen van vervangende mantelzorg kunt u contact opnemen met de VGZ Zorgadviseur. Het telefoonnummer vindt u op de website: www.vgz.nl/zorgadvies/mantelzorg/hulp-bij-mantelzorg.

Hoe kan ik vervangende mantelzorg aanvragen?

Vervangende mantelzorg vraagt u aan bij de VGZ Zorgadviseur. Het telefoonnummer vindt u op onze website. U kunt dit telefoonnummer bellen tijdens kantooruren. www.vgz.nl/zorgadvies/mantelzorg/hulp-bij-mantelzorg.

Hoeveel dagen vervangende mantelzorg moet ik afnemen?

Per 1-jan 2019 is het ook mogelijk om één dag vervangende mantelzorg af te nemen i.p.v. 3-dagen aaneensluitend. De mogelijkheid om meerdere dagen aaneensluitend af te nemen blijft mogelijk.

Kan ik ook (vervangende) mantelzorg aanvragen voor bijvoorbeeld een halve dag?

1 dag is minimale besteding. Als iemand minder uren nodig heeft, kan dat. Maar er wordt één hele dag in rekening gebracht.

Wat krijg ik vergoed voor een mantelzorgmakelaar?

Voor de vergoeding kijk op: www.vgz.nl/vergoedingen/mantelzorg. Wanneer u via een collectief van Ledenvereniging Thebe Extra bent verzekerd, geldt er een aanvullende vergoeding voor een mantelzorgmakelaar. Kijk hiervoor op: www.vgz.nl/zorgverzekering/altijd-welkom.

Wie kan een mantelzorgmakelaar inschakelen?

U kunt de mantelzorgmakelaar inschakelen als u mantelzorg ontvangt of mantelzorger bent. De diensten die een mantelzorgmakelaar verleent, komen eenmaal voor vergoeding in aanmerking. Neem contact op met onze ledenconsulenten, zij werken nauw samen met meerdere mantelzorgmakelaars in Midden- en West-Brabant waardoor ze u goed kunnen informeren en u ook kunnen doorverwijzen

Hoe kan ik een mantelzorgmakelaar regelen?

De medewerker VGZ zorgadviseur kan u zo nodig verwijzen naar een mantelzorgmakelaar die ingeschreven staat in het landelijk Centraal Kwaliteitsregister van Mantelzorgmakelaars van de Beroepsvereniging voor Mantelzorgmakelaars (BMZM). Gaat u zonder verwijzing van de VGZ Zorgadviseur naar een mantelzorgmakelaar? Of gaat u naar een mantelzorgmakelaar die niet is ingeschreven in het landelijk Centraal Kwaliteitsregister van Mantelzorgmakelaars van de BMZM? Dan vergoedt VGZ de kosten niet.

Wat ik als ik, of mijn familieleden geen zorg kunnen bieden of niet de zorg die we zouden willen. Wat kunnen we dan doen?

Wanneer u zelf niet in de mogelijkheid bent om de juiste zorg te verlenen kunt u de hulp van anderen inroepen. Mogelijk zijn er andere mensen in uw omgeving of die van de zorgvrager die ondersteuning kunnen bieden.
U kunt bij uw thuiszorgorganisatie informeren of de zorgvrager (deels) in aanmerking komt voor thuiszorg. Daarnaast kunt u een aanvraag indienen bij de Wmo afdeling van uw gemeente. Vanuit de WMO kunnen verschillende voorzieningen worden aangeboden die zijn onder te verdelen in 3 categorieën:

Algemene voorzieningen

Algemene voorzieningen zijn voorzieningen die voor de gehele gemeente beschikbaar zijn voor mensen die dat nodig hebben.
Enkele voorbeelden: boodschappendienst, maaltijdservice, organiseren van activiteiten en maatschappelijke opvang.

Maatwerkvoorzieningen

Maatwerkvoorzieningen zijn voorzieningen en hulpvormen die op basis van de leefsituatie en gezondheid van de persoon worden afgestemd.
Enkele voorbeelden: individuele begeleiding, huishoudelijke hulp, aanpassingen in de woning, dagbesteding en personenalarmering.

Vervoersvoorzieningen

Vervoersvoorzieningen zijn voorzieningen die worden verstrekt aan burgers zodat ze zich kunnen verplaatsen en actief kunnen participeren in de maatschappij.
U kunt hierbij denken aan vervoer per regiotaxi, aanpassing van de auto, scootmobiel, rolstoel, auto in bruikleen, vergoeding voor vervoer met eigen auto. Gemeenten vragen wel  een eigen bijdrage voor het ontvangen van ondersteuning.
Deze eigen bijdrage is afhankelijk van leeftijd, inkomen en vermogen van uzelf en eventuele partner en de voorzieningen die door de gemeente worden verstrekt.

Informeer bij uw gemeente hoe u een aanvraag kan indienen.

 

Zijn er cursussen beschikbaar over hoe ik zorg uit moet voeren?

Via Ledenvereniging Thebe Extra kunt u instructievideo’s bekijken over de dagelijkse zorg voor uw naaste. De beschikbare filmpjes vindt u op onze themapagina mantelzorg.

Welke regelgevingen zijn er?

In Nederland kennen we verschillende wetten en regelingen om hulpmiddelen (voor een deel) vergoed te krijgen. De vergoeding van een aantal hulpmiddelen is opgenomen in de volgende wetten/regelingen:

  • Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
  • Wet langdurige zorg (Wlz)
  • Zorgverzekeringswet (Zvw)
  • Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) en Participatiewet

Of een hulpmiddel wordt vergoed, bepaalt de uitvoerende instantie, zoals een gemeente of zorgverzekeraar. Ook als er een vergoeding is moet u soms een deel zelf betalen. Dat ligt aan de instantie, de regeling, eventuele aanvullende verzekeringen en uw eigen financiële situatie. Of een hulpmiddel vergoed wordt, verschilt dus per persoon.

Welke regelgeving geldt voor mij?

Wel kunt u erachter komen vanuit welke wet of regelgeving uw hulpmiddel vergoed zou kunnen worden. Een overzicht van de hulpmiddelen per regelgeving.
Wmo: voor mensen die hulp nodig hebben om thuis te kunnen blijven wonen.
Hulpmiddelen die nodig zijn voor de zelfredzaamheid, het huishouden en mobiliteit/beweging in en om de woning. Of u deze vergoed krijgt, bepaalt de gemeente. Het gaat dan om de volgende hulpmiddelen:

  • Aanpassen vervoer (auto of fiets)
  • Aanpassen woning (bijv. traplift)
  • Rolstoel
  • Scootmobiel

WLZ: voor mensen die 24 uur per dag zorg of toezicht nodig hebben

De volgende hulpmiddelen worden wellicht vergoed vanuit deze regelgeving:

  • Een rolstoel en de daarbij behorende voor de verzekerde noodzakelijke aanpassingen
  • Een aan de aandoening, beperking of handicap van de verzekerde aangepaste scootmobiel
  • Een aan de aandoening, beperking of handicap van de verzekerde aangepaste niet algemeen gebruikelijke fiets

ZWV: aankloppen bij de verzekeraar

Sommige hulpmiddelen worden regelmatig uit het basispakket van uw ziektenkostenverzekering vergoed. Een vergoeding geldt wellicht voor:

  • hulpmiddelen voor ademhaling
  • compensatie van spraakbeperkingen
  • hulpmiddelen bij diabetes
  • hulpmiddelen voor het bewegingssysteem
  • hulpmiddelen bij bewustzijnsstoornissen
  • prothesen en pruiken
  • schoenvoorzieningen
  • hulpmiddelen voor verzorging en verpleging op bed
  • verzorging- en verbandmiddelen
  • visuele hulpmiddelen
  • voedingshulpmiddelen

De zorgpolis geeft aan waar en onder welke voorwaarden een bepaald hulpmiddel verkrijgbaar is. Er kan ook om een eigen bijdrage worden gevraagd. Voordat er een hulpmiddel aangeschaft wordt, moet er eerst toestemming gevraagd worden aan de zorgverzekeraar.
Eenvoudige loophulpmiddelen, zoals rollators, krukken en looprekken, zitten niet (meer) in het basispakket van de zorgverzekering. Wel kan het zijn dat u een aanvullende verzekering heeft afgesloten voor dit soort hulpmiddelen. Dat kunt u zelf nagaan bij uw verzekeraar. Er zijn zorgverzekeraars die een vergoeding bieden voor hulpmiddelen waarvoor u een eigen bijdrage betaalt: een overzicht.

WIA/Participatiewet

Hulpmiddelen voor werk of studie:

  • computeraanpassingen
  • houding-ondersteunende stoel
  • verstelbaar bureau
  • auto-aanpassingen
  • orthopedische werkschoenen

Meer informatie over eventueel vergoede hulpmiddelen vanuit de WIA vindt u op www.uwv.nl. Lees meer over de Participatiewet op www.regelhulp.nl.
Bron: www.hulpmiddelenwijzer.nl

Ben ik een mantelzorger?

Mantelzorgers zorgen onbetaald voor een langdurige, chronische zieke, gehandicapte of hulpbehoevende naaste. Dit kan een partner, ouder of kind zijn, of een ander familielid, vriend of kennis.

Ik denk er aan mijn ouder(s) in huis te nemen. Wat is er mogelijk op dat gebied?

U kunt uw bestaande woning uitbouwen, een bestaand bouwwerk ombouwen of een mantelzorgwoning plaatsen in uw tuin. U heeft hiervoor geen omgevingsvergunning nodig, wel moet het voldoen aan het bouwbesluit. Wanneer u in een monument of beschermd stadsgezicht woont dient u meestal wel een omgevingsvergunning aan te vragen. Informeer hiernaar bij uw gemeente. Wanneer de mantelzorg stopt mag het bouwwerk niet langer gebruikt worden als woning. U hoeft het bouwwerk niet af te breken maar moet wel de keuken en badkamer verwijderen.

Als u een aparte woning in uw tuin laat bouwen dient u hiervoor een eigen huisnummer aan te vragen. Er is dan sprake van volledige (financiële) zelfstandigheid van beide huishoudens. Wanneer de ouders bij u komen inwonen heeft dit financiële consequenties aangezien u de kosten kunt delen. Mogelijk wordt u gekort op uitkeringen en toeslagen. Bekijk goed wat in uw situatie het beste past.

Wat als ik er helemaal alleen voor sta?

Het is nooit fijn als u het allemaal alleen moet doen. Dit hoeft ook helemaal niet. Wees niet bang om anderen om hulp te vragen. Mogelijk heeft u familieleden, vrienden, kennissen of buren die u willen ondersteunen. Daarnaast zijn er ook vrijwilligersorganisaties die u mogelijk kunnen ondersteunen.

Probeer mensen om u heen te verzamelen die u kunnen ondersteunen in de mantelzorg maar waar u ook op terug kunt vallen om uw hart te luchten. Het verlenen van mantelzorg is een zware taak en het is fijn om uw ervaringen met iemand anders te kunnen delen.

Staat uw vraag er niet bij?

Neem dan contact met ons op via: 088 374 75 76 of stuur een e-mail naar: ledenconsulent@thebe-extra.nl.

088 374 75 76